Strażnicy Czasu

W Chmielniku znajdowały się dwa cmentarze żydowskie. Starszy z nich położony był w sąsiedztwie synagogi, młodszy w pewnej odległości od zabudowań miasta, na stoku wzniesienia, przy ulicy Mrucznej. Nekropolia ta, założona w roku 1820, kiedy starszy kirkut zamknięto ze względów sanitarnych, jest stosunkowo duża (zajmuje powierzchnię 0,95 hektara) i ma nietypowy kształt wydłużonego ku północnemu - wschodowi wielokąta. W całości otoczona została zachowanym kamiennym murem.
Wejście zlokalizowano od strony miasta, mniej więcej na wysokości wylotu ulicy Małej.

W czasie II Wojny Światowej cmentarz został niemal całkowicie zdewastowany przez Niemców, którzy powyrywali nagrobki używając ich jako materiału budowlanego. Na terenie nekropolii znajdują się masowe groby osób pochodzenia żydowskiego, zamordowanych w czasie Holocaustu. Dochodziło tu także do egzekucji: w czasie jednej z nich, w dniu 17 marca 1943 roku Niemcy rozstrzelali 16 młodych ludzi.

Obecnie obiekt jest zadbany. W roku 2008 został on ogrodzony, zyskując efektowną bramę z symbolem świecznika. Zachowane macewy ustawiono na betonowych podmurówkach, a z odnalezionych fragmentów stworzono rodzaj pomnika - lapidarium.

Zdjęcia wykonałam w grudniu 2017 roku.
Lokalizacja

A tak wyglądał chmielnicki kirkut w latach 50. XX wieku.
Zdjęcie znajduje się na wystawie prezentowanej we wnętrzu synagogi.