Strona 1 z 1

Biała Rawska - cmentarz żydowski

: poniedziałek 22 sty 2018, 01:06
autor: Karolina Kot
Na obrzeżach Białej Rawskiej, wśród pól i nieużytków rozciągających się na północ od ulicy Polnej, znajdują się relikty nieczynnego i nieco zapomnianego cmentarza żydowskiego.
Jest to bardzo stara nekropolia, pochodząca prawdopodobnie z XVIII wieku (jak podaje portal kirkuty.xip.pl najstarszy znaleziony tu fragment nagrobka nosi datę 1791).
Kirkut o powierzchni około 1,2 hektara założono na planie czworoboku, zbliżonego kształtem do trapezu. Całość otoczono nadal dobrze czytelnym ziemnym wałem, czyli tzw. okopem, bardzo typowym dla starszych cmentarzy żydowskich.
Obiekt ten funkcjonował jako miejsce pochówków do II Wojny Światowej, podczas której został zdewastowany przez Niemców. Dalszych zniszczeń oraz kradzieży płyt nagrobnych dokonywano także już po wojnie.

Obecnie cmentarz żydowski w Białej Rawskiej przedstawia sobą kępę zarośniętą krzakami i wysoką trawą, wśród której odszukać można fragmenty zachowanych macew. Centralnym punktem nekropolii jest współcześnie wykonany nagrobek, upamiętniający cadyka Awrahama Mosze, zmarłego w dniu 27 grudnia 1829 roku. Na marmurowej płycie umieszczono hebrajską inskrypcję: "Ten kamień stoi w miejscu ohelu nauczyciela i mistrza, świętego męża pana Awrahama Mosze z Przysuchy, syna nauczyciela i mistrza, świętego męża pana Bunema z Przysuchy, niech jego zasługi nas ochraniają. Stowarzyszenie Ohele cadyków pod przewodnictwem nauczyciela i mistrza Izraela Meira Gabaja"
Źródło: kirkuty.xip.pl

Podczas mojej wizyty, w styczniu 2018 roku, Biała Rawska i jej okolice tonęły w śniegu i próby szukania fragmentów starych nagrobków mijały się z celem. Na symbolicznym grobie Awrahama Mosze stała świeca przywieziona przez kogoś, kto do Białej dotarł aż z Izraela. Nie wypaliła się, prawdopodobnie zgasła zaraz po odpaleniu.
Ponieważ od kilku lat zawsze mam na podorędziu paczkę zapałek, pozwoliłam sobie odpalić ponownie jej knot. Żółta, ciepła iskierka płomienia żegnała mnie, gdy szybkim krokiem maszerowałam w stronę samochodu.

Lokalizacja