Strażnicy Czasu

Dobroszów (Dobrischau) w powiecie strzelińskim, w gminie Przeworno.
Kamienie młyńskie leżące sobie w ruinach wiatraka:

Śmiałowice (Schmellwitz), wieś położona w gminie Marcinowice, w powiecie świdnickim. Obok głównej bramy w murze, otaczającym przykościelny cmentarz parafialny, utworzony wokół zabytkowego kościoła pod wezwaniem św. Wawrzyńca, znajdują się pozostałości kapliczki pokutnej.
Podobnie ja inne tego typu obiekty została ona umieszczona na dawnym kamieniu młyńskim.

Osiek (Ossig), spora wieś w powiecie średzkim, w gminie Kostomłoty.
W ruinach jednego z młynów położonych nad Strzegomką udało mi się odszukać rozbite kamienie młyńskie. Pierwszy nie jest specjalnie stary - pochodzi z okresu międzywojennego i najpewniej wykonano go we Wrocławiu.
Drugi kamień - niestety rozbity - to już perełka. To prawdziwy "francuz", wykonany z kwarcytu. Tak zwane francuzy produkowane były w XIX z materiału uzyskanego w kamieniołomie w La Ferte we Francji.
Były bardzo drogie, kłopotliwym problemem był ich transport (w praktyce często odbywał się zimą, na saniach), ale trud i koszty zakupu rekompensowała wyjątkowa dokładność w mieleniu zboża.
No i fakt braku w chlebie drobinek piasku, które - siłą rzeczy - trafiały do mąki podczas użytkowania kamieni "ślązaków", wykonanych z piaskowca.

Mników (Münchhof) w powiecie strzelińskim, w gminie Przeworno. Kamień młyński znaleziony w ruinach młyna wodnego, napędzanego wodami młynówki, sztucznej odnogi Wigańcickiego Potoku.
Więcej informacji w tym wątku: Mników - młyn wodny.

Tym razem nietypowe kamienie młyńskie.
Zobaczyliśmy je na Cyprze jeżdżąc jeepem po górach Trodoos. Są wykonane w formie kieratu.

Pierwsze pokazują artefakt ze słynnego Monasteru Kykkos. Służył do wygniatania oliwy z oliwek.

Drugie prezentują czynny kierat w farmie osłów Donkeys Farm Kelokedara.
W tym „mola asinaria” otrzymywane są otręby owsiane.
Obok ułożona jest słoma jęczmienna, której każdy osioł zjada dziennie po 2 kg.

O! Właśnie tototo!
A niedawno Buba pytała o podobne kamienie w tym wątku.
Na takiej samej zasadzie działały gniotowniki w papierniach!
Kamienie papierni nie tworzyły złożenia kamieni na zasadzie "jeden na drugim", jak w młynach, a były ustawione niemal pionowo.

Niech ja tylko znajdę zdjęcia z młyna papierniczego w Dusznikach - Zdroju...

Mam drania.
Oto gniotownik z młyna papierniczego w Dusznikach - Zdroju. Powstał w zakładach Ernsta Hoffmanna w Saksonii (Maschinenfabrik, Niederschlema).
Złożenie konstrukcji składa się z trzech kamieni: jednego leżącego płasko (na dnie kadzi) i dwóch ustawionych prawie pionowo.

Kamienie młyńskie zauważone w ruinach młyna z Gniewkowa (Girlachsdorf), wsi położonej w powiecie świdnickim, w gminie Dobromierz.
"Ślązaki" wykonane z piaskowca zachowały się dobrze, chociaż puściły metalowe obejmy. Kwarcytowe "francuzy" rozpadły się na kawałki, niestety.

Lokalizacja

Okolice Bukowna koło Olkusza, Małopolska.
Górna cześć doliny rzeki Sztoły.

Istniały tam niegdyś dwie osady młynarskie: górna zwana Polis i dolna o nazwie Podpolis.
Młyn w Polis nie zachował się do dziś, można jednak obejrzeć jego malownicze, kamienne fundamenty. Wśród ruin, tuż obok rozpadającego się, ale nadal czytelnego wału. na którym umieszczone było drewniane młyńskie koło, leżał sobie kamień młyński.
Niestety, podczas ostatniej wizyty już go nie znalazłam, prezentowane zdjęcia pochodzą z roku 2015.