Miechów - cmentarz żydowski

[Karolina Kot]

Na południowo - wschodnich obrzeżach Miechowa, obok osiedla Stefana Żeromskiego, znajdziemy miejsce dawnego cmentarza żydowskiego, założonego w 1882 roku.
Poza dwoma współczesnymi pomnikami, upamiętniającym ofiary Zagłady, kirkut niczym specjalnym się nie wyróżnia wśród otaczających go pól. Zatarły się jego granice, do dziś nie zachowały się także macewy - w czasie II Wojny Światowej Niemcy nakazali wyrwanie nagrobków, które następnie użyto do utwardzenia dróg.
Nigdy nie przeprowadzono w tym miejscu ekshumacji, należy zatem pamiętać, iż nadal jest to cmentarz.

Zdjęcia wykonałam w kwietniu 2015 roku.
Lokalizacja

[Karolina Kot]

W zachodniej części kirkutu znajdziemy dwa współczesne obeliski kamienne, upamiętniające śmierć 35 osób, zamordowanych w dniu 23 listopada 1942 roku.
Wyszczególniono na nich pochodzącą z Nowego Brzeska panią Rachelę Strosberg oraz jej dwie córki: Lolę i Dorę Strosberg.

[Karolina Kot]

W roku 2016 miechowski cmentarz żydowski został ogrodzony, pojawiła się także brama z tablicami z logo Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.
Moja wizyta w tym miejscu przypadła na sierpień 2017 roku. W tym czasie teren nekropolii był okropnie zarośnięty, nawet ścieżka prowadząca do pomnika stała się ledwo widoczna.

Tablice pamiątkowe na cmentarzu żydowskim w Miechowie

W dniu 19 października 2016 r. na cmentarzu żydowskim w Miechowie miała miejsce uroczystość odsłonięcia tablic pamiątkowych, zorganizowana przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego i Urząd Gminy i Miasta w Miechowie. Tablice w języku polskim i angielskim przedstawiają najważniejsze fakty z historii miechowskiej gminy żydowskiej i oddają hołd ofiarom Holokaustu.

W uroczystości udział wzięli mieszkańcy i przedstawiciele władz Miechowa, burmistrz Dariusz Marczewski, radni Rady Miejskiej oraz Ks. proboszcz Mirosław Kaczmarczyk.
Stronę żydowską reprezentowała delegacja Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego z dyrektor generalną Moniką Krawczyk.
Gościem specjalnym był fundator tablic, Aaron Sultanik, potomek pochodzącego z Miechowa Kalmana Sultanika, byłego wiceprezesa Światowego Kongresu Żydów. Aaron Sultanik jest wykładowcą literatury angielskiej oraz historii filmu i video. Nauczał na kilku uniwersytetach w USA, w tym Touro College, Montana State University i Yeshiva University, opublikował cztery książki, ostatnio "Kinemulakrum: tajemna historia filmu/video 1960-2010" (University Press of America, 2012).

Żydzi mieszkali w Miechowie od 1862 roku. W 1921 r. w mieście zamieszkiwało 2707 Żydów, co stanowiło 40,6% populacji. Cmentarz żydowski w Miechowie został założony w 1882 roku. Z czasem na jego terenie wzniesiono dom przedpogrzebowy, w którym dokonywano rytualnej ablucji zwłok - w języku hebrajskim zwanej tahara - i który służył jako mieszkanie dozorcy cmentarza.
Podczas II wojny światowej na polecenie Niemców wyrwano płyty nagrobne i wykorzystano je do utwardzania dróg. Dziś na terenie cmentarza zachował się jedynie fragment jednego z nagrobków.
W styczniu 2016 r. Fundacja we współpracy z ESJF Gemeinnützige Gesellschaft zur Erhaltung und zum Schutz jüdischer Friedhöfe in Europa (Europejską Inicjatywą Porządkowania Cmentarzy Żydowskich) wybudowała ogrodzenie. Koszty prac sfinansował rząd Republiki Federalnej Niemiec.

Źródło: miechow.eu

[Karolina Kot]

Obecne wejście prowadzące na teren cmentarza znajdziemy przy jednej z bocznych uliczek osiedla im. Stefana Żeromskiego. Pierwotnie brama mieściła się jednak zupełnie w innym miejscu, od północnego zachodu, czyli dzisiejszej ulicy Powstańców 1863.
Zachował się tam niewielki, parterowy budynek, będący niegdyś domem przedpogrzebowym i mieszkaniem stróża dozorującego kirkut.
Dziś mieści się w nim zakład tapicerski.
I bardzo dobrze, że tak jest, przynajmniej dzięki zagospodarowaniu ten historyczny budynek ma szanse na przetrwanie kolejnych lat.

Dom przedpogrzebowy (4).JPG (76.1 KiB) Przejrzano 7096 razy

Dom przedpogrzebowy (3).JPG (75.24 KiB) Przejrzano 7096 razy

Dom przedpogrzebowy (2).JPG (103.79 KiB) Przejrzano 7096 razy

Na zakończenie fotorelacji z cmentarza żydowskiego w Miechowie pozwolę sobie zaprezentować kilka zdjęć lotniczych, wykonanych przez należącego do Fali Muninna.
Doskonale widać na nich kształt i zasięg nekropolii.