Strażnicy Czasu

Nowy cmentarz żydowski w Bytomiu założono w roku 1866 przy ulicy Piekarskiej, po przepełnieniu się położonego w centrum miasta starego cmentarza.
Początkowo pochówków dokonywano w jego południowej części i tam właśnie znajdziemy zachowane do dziś XIX-wieczne nagrobki (najstarsze macewy zachowały się w kwaterze dziecięcej, zlokalizowanej po prawej stronie od wejścia głównego).
Całość podzielono na kilkadziesiąt kwater z aleją główną przeznaczoną dla "zasłużonych".
Nekropolię, której pierwotny obszar (1,2713 ha) nieco okrojono w latach 70. XX wieku podczas poszerzania ulicy i budowy chodnika, jeszcze pod koniec XIX wieku (1894 rok) otoczono wysokim, ceglanym murem oraz zaopatrzono w ładny, neogotycki dom przedpogrzebowy i dom dla dozorcy cmentarza. Obie budowle zachowały się do dziś.

Sam cmentarz także w dużej mierze oparł się dewastacjom zarówno podczas II Wojny Światowej, jak i już po jej zakończeniu. Do dziś zachowało się około tysiąca nagrobków o różnorodnych formach, wykonanych z piaskowca, granitu, wapienia lub marmuru z inskrypcjami w języku hebrajskim i niemieckim.
Bytomski cmentarz żydowski jest jednym z trzech (obok cmentarza w Katowicach i Bielsku - Białej) czynnych kirkutów w województwie śląskim. Aktualnie nie znajduje się w rejestrze zabytków.

Zdjęcia wykonałam w roku 2015.
Lokalizacja

A tak wygląda bytomski dom przedpogrzebowy:

Wspomniana wyżej kwatera dziecięca z pochodzącymi z XIX wieku macewami oraz dom dozorcy i Bractwa Przedpogrzebowego.
Na jego elewacji dostrzec można ślady wojennego ostrzału.

Mogiłom zbiorowym z okresu II Wojny Światowej poświeciłam na naszym Forum osobny wątek.
Pochyliłam się także nad znajdującą się na terenie kirkutu kwaterą z I Wojny Światowej.