Strona 1 z 1

Toruń - spichlerz przy ulicy Piekary 2

: wtorek 04 cze 2019, 07:46
autor: Karolina Kot
W obrębie Starego Miasta w Toruniu do dziś zachowało się trzydzieści zabytkowych spichlerzy, pamiętających czasy kupieckiej przeszłości miasta. Pierwotnie było ich znacznie więcej, około stu.
Obecnie żaden nie pełni już swojej dawnej funkcji. Dziś funkcjonują w nich różnorakie restauracje, hotele, instytucje kulturalnie - i bardzo dobrze, ze tak się dzieje.

Na jeden z dawnych spichlerzy natkniemy się u zbiegu ulic Rabiańskiej i Piekary. Murowany budynek pochodzi z początku XVIII wieku i posiada cechy barokowe.
Obecnie służy jako restauracja.

Budynek obecnego spichlerza wybudowany na reliktach trzech średniowiecznych budynków ustawionych szczytowo względem ulicy Rabiańskiej. Zapewne budynki te pełniły funkcję magazynową i posiadały formę zbliżoną do zachowanych w sąsiedztwie spichlerzy przy Rabiańskiej 19 i 21. Obecny budynek został wzniesiony w jednym etapie budowlanym mającym miejsce w 1. ćwierci XVIII wieku. Być może wcześniejsze budynki zostały uszkodzone podczas oblężenia szwedzkiego w 1703 roku. W okresie budowy działka należała do Jana Salomona Rosstenchera zmarłego w roku 1733. Spichlerz powstał jako obiekt o pięciu jednoprzestrzennych kondygnacjach naziemnych korpusu i trzech użytkowego poddasza. Kondygnacje utworzone drewnianą konstrukcją złożoną z masywnych słupów dźwigających belki stropu. Spichlerz od chwili budowy uległ niewielkim przekształceniom. Prawdopodobnie jeszcze w XVIII wieku naroże południowo-zachodnie wsparto masywną przyporą likwidując jeden otwór okienny parteru. Wymusiła to niestabilność podłoża powodująca, tak samo jak w przypadku znajdującej się nieopodal Krzywej Wieży, nierównomierne osiadanie obiektu. W przyziemiu elewacji zachodniej wprowadzono dodatkowy otwór drzwiowy komunikujący piwnicę z poziomem ulicy. W 2. połowie XIX lub na początku XX wieku wschodnią partię spichlerza zaadaptowano na cele mieszkaniowe, wprowadzając dwutraktowy podział tej części budynku z wydzielonym korytarzem w przyziemiu. Z tego czasu pochodzi otwór drzwiowy na pierwszej od wschodu osi elewacji północnej i sąsiadujące z nim otwory okienne parteru i piętra. Zewnętrzne lico ścian otynkowano. W latach 50. XX wieku elewacje spichlerza poddano konserwacji przywracając ich oryginalne opracowanie. Obecnie w obiekcie trwają prace adaptacyjne.

Budynek na rzucie wydłużonego trapezu, ustawiony kalenicowo w stosunku do ulicy Rabiańskiej. Przylegający od zachodu do budynków sąsiednich. Parter jednoprzestrzenny z systemem drewnianych słupów dźwigających belkowy strop na podciągach. Po stronie wschodniej częściowo zachowany układem z okresu adaptacji na pomieszczenia mieszkalne. Bryła obiektu zwarta. Budynek podpiwniczony, z pięcioma kondygnacjami korpusu i trzema poddasza, nakryty dachem dwuspadowym. Elewacje o jednolitej artykulacji pasami otworów okiennych, ujęte w narożach tynkowym boniowanie. Otwory okienne zamknięte łukami koszowymi, obwiedzione szerokimi tynkowymi opaskami z pozornym klińcem i parapetem. Elewacja zachodnia pięcioosiowa z trójkątnym szczytem o niewielkich krzywolinijnych spływach, zwieńczonym naczółkiem. Krawędź szczytu zaakcentowana tynkową opaską. W polu szczytu trzy kondygnacje otworów okiennych. Na drugiej od północy osi parteru szeroki otwór drzwiowy zamknięty odcinkowo, mieszczący dwuskrzydłowe wrota. Obok, po stronie południowej, otwór drzwiowy o analogicznym łuku prowadzący do piwnic. Otwory obwiedzione prostymi tynkowymi opaskami. Elewacje boczne ośmioosiowe, pięciokondygnacyjne, zwieńczone tynkowanym gzymsem koronującym. W przyziemiu elewacji północnej na pierwszej, czwartej i ósmej osi od wschodu otwory drzwiowe zamknięte łukami koszowymi, obwiedzione tynkowymi opaskami. Na pozostałych osiach otwory okienne.

Piotr Dąbrowski
Źródło: Narodowy Instytut Dziedzictwa

Zdjecia wykonałam w ostatnim tygodniu 2018 roku.
Lokalizacja