Strażnicy Czasu

Jak na mój gust taka "bezimienna" to ta kamienica wcale nie jest: posiada na elewacji datę budowy i sygnaturę architekta.

Czas na kolejne, wspaniałe dzieło mistrza. Na rogu ul. Retoryka i Piłsudskiego wznosi się potężny front budynku (bez inskrypcji) zwanego tu "Kamienicą pod śpiewającą żabą".
Talowski zaprojektował go w stylu neorenesansowym. Narożna fasada wykonana została z nierównej wielkości patynowanej cegły, przeplatanej wkładkami kamienia. Ścięty front zdobi wielki maszkaron.
Budynek pierwotnie był szkołą muzyczną, o czym przypomina umieszczona we wnęce rzeźba żaby grającej na mandolinie. W XIX w. środkiem ul. Retoryka płynęła woda w dawnym korycie Rudawy. Wtedy też na brzegach Retoryka siedziały i rechotały żaby...

Gdy dobrze się przyjrzeć, zauważymy że kamienica Pod śpiewającą żabą ma jednak inskrypcję. Na belce po obu bokach żaby widnieje pięciolinia z zapisem nutowym.
Jest to melodia pieśni "Dziewczę z buzią jak malina”, skomponowanej przez Jana Karola Galla.

Teodor Talowski był mistrzem detali architektonicznych. Wszystkie szczegóły mają niepowtarzalne formy. Są to najczęściej wykute w kamieniu nierówne bryły, wkomponowane pomiędzy nieregularną cegłę. Cegła ta była autorskim pomysłem Talowskiego. Produkował ją we własnej cegielni. Formowano ją jako chropowatą i nierówną. Miała przyciemnioną strukturę z ceramicznymi guzami i zendrówkami, co sugerowało jej pochodzenie z rozbiórki historycznej budowli. Ceglane fasady kamienic Talowskiego zdobią też dziwne rzeźby oraz kute, pozawijane ankry.

Jednym z największych dzieł architektonicznych Teodora Talowskiego jest gmach krakowskiego szpitala specjalistycznego Zakonu Bonifratrów św. Jana Grandego. Jego budynek mieści się na terenach przyklasztornych przy ul. Trynitarskiej. Pomysłodawcą budowy nowego szpitala przyzakonnego był przeor Konwentu br. Laetus Bernatek. Okazją rozpoczęcia inwestycji był jubileusz 50-lecia panowania cesarza Franciszka Józefa I. Autorem projektu był znany już wówczas architekt, zarazem profesor Krakowskiej Wyższej Szkoły Techniczno-Przemysłowej, Teodor Talowski. Budowę rozpoczęto w 1896 r. Po 9-ciu latach wspaniały szpital został otwarty i poświęcony. Był najnowocześniejszym szpitalem w Galicji, nagrodzonym w 1907 r., przez Lekarzy i Przyrodników Polskich złotym medalem za wzorowe urządzenie.
To dzieło Talowskiego w czasach PRL-u (dokładnie 40 lat temu) zostało wpisane na listę obiektów zabytkowych.
(jak widać, z czasem projekt Talowskiego uległ modernizacji, poprzez dobudowę drugiego pietra oraz podwyższenie środkowej wieży)

Cianowice to miejscowość położona w powiecie krakowskim, w gminie Skała. Na terenie parku znajdziemy tu kolejny obiekt, zaprojektowany przez mistrza Teodora. Jest nim zabytkowy dwór rodziny Dobeckich, wybudowany w 1890 roku.
Moje zdjęcia pochodzą z 2012 roku, aktualnie obiekt ten, znajdujący się w rękach prywatnych, wygląda zupełnie inaczej, przeszedł bowiem gruntowną modernizację.
Lokalizacja

Chrzanów
Na cmentarzu chrzanowskim w latach 1898 - 1900 powstało mauzoleum Loewenfeldów, właścicieli dóbr chrzanowskich. Fundatorem tego monumentalnego dzieła był zamieszkały w Londynie Henryk Loewenfeld. Autorem był krakowski architekt Teodor Talowski. Mauzoleum jest silnie klasycyzującą budowlą o centralnym rzucie krzyża greckiego, utrzymaną w porządku toskańskim, z portykiem kolumnowym na fasadzie, nakrytą wysoką kopułą o podwójnej czaszy. Mauzoleum wzniesiono z kamienia Mikołajewskiego, kopułę pokryto miedzianą łuską i zwieńczono kutym krzyżem wyrastającym z kwiatonu. Fundator zdecydował nie tylko o typie rozwiązania architektonicznego, lecz i o wyborze kosztownych materiałów oraz wyposażeniu wnętrza tego rodowego mauzoleum, do którego sprawił obraz "Ecce Homo" Mihaly`ego Munskacsy`ego, wybitnego węgierskiego malarza realisty (otwartezabytki.pl)

Kraków, ulica Długa 54.
Znajdziemy tu zaprojektowaną przez Teodora Talowskiego kamienicę, wybudowaną w roku 1891 dla rodziny Zalewskich.

Lokalizacja
Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2016 roku.

Wątek rozpoczyna Kamienica pod Pająkiem, róg Karmelickiej i Batorego w Krakowie.
Obok abstrakcyjnego dzieła mistrza stoi starsza kamienica - Batorego 26. Jest jednym z pierwszych projektów młodego wówczas 28-letniego, świeżo upieczonego profesora Wydziału Budownictwa Wyższej Szkoły Techniczno-Przemysłowej w Krakowie. Posiada skromną dekorację. Nad wejściem umieszczone są dwie nisze na wzór tablic, szczyt zaś zdobi płaskorzeźba Maryi z Dzieciątkiem.

W Krakowie, w sąsiedztwie kamienic przy Retoryka stoi okazały gmach Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” - ul. Piłsudskiego 21.
Budynek składa się z dwóch części - niższej zachodniej z salą gimnastyczną, projektu Karola Knausa - oddanej do użytku w 1889 r. oraz okazałej wschodniej, projektu Teodora Talowskiego - oddanej do użytku w 1895 r.
Talowski dokonał również przebudowy pierwszej części gmachu Sokoła.
Na froncie gmachu mistrz umieścił charakterystyczne dla jego dzieł detale secesyjne.