Strażnicy Czasu

Odnalazłem w zbiorach rodzinnych analogowe zdjęcia z pobytu we Lwowie (lata 90-te ub. wieku), a wśród nich największego dzieła Teodora Talowskiego.
Kościół św. Elżbiety uznany jest jako najpiękniejsza świątynia lwowska i najwspanialszy zabytek architektury sakralnej epoki historyzmu tej części Europy.
Jego wysoka na 85 m wieża, oraz dwie niższe – symbol miasta utrwalony w polskiej pieśni żołnierskiej – po wyzwoleniu i włączeniu Lwowa do ZSRR zostały ogołocone z krzyży. Podczas zdejmowania krzyża z najwyższej wieży zabił się sowiecki żołnierz, posłany tam przez naczalstwo. Przez pół wieku kościół pozostawał zdewastowanym magazynem z powybijanymi oknami. Na wspaniałej fasadzie, z Chrystusowej rzeźby odpadły nogi.

Jerzy Janicki, Lwowiak zakochany w swoim mieście - pisarz i scenarzysta, twórca Matysiaków – w przewodniku „Ni ma jak Lwów” tak pisał: Kościół św. Elżbiety, zbudowany w latach 1904-11 według projektu Teodora Talowskiego, na dawnym placu Solarni (zaprojektowany na wzór wiedeńskiej Stephanskirche), szybko urósł do roli punktu orientacyjnego miasta. Gdy w 1914 r. wyruszał na front do Serbii Infanterie Regiment Nr.30 i gdy z oczu żołnierskich zniknęły kontury miasta, to chociaż jeszcze „Z daleka widać już niestety wieże kościoła Elżbiety”.
Marsz lwowskich dzieci, w latach PRL-u stał się prawdziwą Marsylianką rozrzuconych po Polsce Lwowiaków…”Może uda się, że powrócę znów i zobaczę miasto Lwów”.

Znalazłem w Krakowie jeszcze dwa budynki tego architekta. Przy ul. Józefa Dietla 34 znajduje się kamienica, którą też zaprojektował Teodor Talowski wybudowano ją w latach 1895 – 1896. Trzecie piętro nadbudowano w 1931 r. według projektu Ludwika Paciorkowskiego.

Kolejna kamienica Teodora Talowskiego znajduje się przy ul. Józefa Dietla 74. Budowę zakończono w 1885 roku. Niestety budynek jest otynkowany i jedyną dekoracje stanowi boniowanie, co nie było chyba zamierzeniem architekta.

Okocim w gminie Brzesko.
W sąsiedztwie kościoła pod wezwaniem Trójcy Świętej, przy ulicy Goetzów Okocimskich, znajduje się historyczny budynek szkolny, zbudowany w roku 1895 według projektu Teodora Talowskiego (nasz mistrz otrzymał za tę pracę złoty medal na wystawie budownictwa w Wiedniu). Budowla ta, wzniesiona z fundacji Jana Goetza Okocimskiego, zdradza cechy stylu neorenesansu niderlandzkiego. Początkowo była obiektem parterowym, piętro zyskała w roku 1936.
Obecnie szkoła poszczycić się może dobudowaną od zaplecza współczesną salą gimnastyczną.

Zdjęcia wykonałam w lipcu 2017 roku.
Lokalizacja
Więcej informacji

Na str. http://www.tarnowskiekoscioly.net/index ... ski-teodor jej autor Marek Sztorc wśród dzieł Talowskiego wymienia elewację od ul Siennej, znanej w Krakowie Szarej Kamienicy. Umieszczenie jej w zestawie (ostatnia pozycja) jest dyskusyjne. Można się o tym przekonać, porównując strukturę cegieł oraz stosowanie kamienia z faktycznymi dziełami mistrza.

Oto prawdziwy, niepowtarzalny charakter ceglanych elewacji Talowskiego (fragmenty kamienicy Pod Pająkiem):

Niestety jeden z pojawiających się na pierwszej stronie tego wątku budynków nie jest projektu Talowskiego. Chodzi o kamienicę Jana Rottera ze Smoleńsk 18. Pozwolenie na budowę wydano w 1886tym roku, a jako jej budowniczy występuje Sławomir Odrzywolski. Talowski pojawia się w dodatkowym dokumencie z 1887 roku, gdyż w konstruckji budynku musiały zostać wprowadzone pewne zmiany (ale nie w samym projekcie). Natomiast smok, który wieńczy szczyt tej kamienicy jest późniejszy i pochodzi z tego samego czasu co przebudowa z 1898, wykonana przez Władysława Ekielskiego. Przy czym smok pierwotnie i tak wisiał na innym budynku, o czym świadczy zdjęcie z Architekta nr 4-5 z 1902 roku.

Bardzo dziękujemy za to cenne sprostowanie!

Smok z w.w. czasopisma na nieznanym budynku


Mauzoleum w Chrzanowie to dobry przykład na to, że Talowski mocno zainspirowany narzuconym wzorem, uznał, że nic nie zmieni
https://www.facebook.com/chrzanowskaziemia/posts/1461559547226322

Budynek jest już znany, zgodnie z moimi wcześniejszymi podejrzeniami jest to fabryka Józefa Goreckiego na Wawrzyńca 26, gdzie smok wisiał zanim zamontowano go na Smoleńsk.