Strażnicy Czasu

Konstrukcję dysków stanowi stalowa kratownica, oparta centralnie na betonowym fundamencie. W założeniu budynek miał zastąpić stare obserwatorium oraz stare schronisko z 1862, w związku ze złym stanem technicznym budynków i wzrostem ruchu turystycznego. Docelowo nie przewidziano jednak w nim funkcji noclegowych, lokalizując w obiekcie tylko obserwatorium i restaurację. Realizacja nowego budynku obserwatorium uzyskała wyróżnienie na Światowej Wystawie Architektury w Meksyku. Prowadzenie obserwacji w nowym budynku rozpoczęto 1 stycznia 1975.

Budynek to półkoliste sklepienie. Jego średnica wynosi 10 m, a grubość powłoki (jednakowa w całym przekroju) 12 cm. Wykonany jest z cegły rozbiórkowej metodą „z wolnej ręki”, bez użycia deskowań i podpór w czasie budowy, a jedynie przy pomocy sztywnego promienia (łaty drewnianej) o dwóch stopniach swobody (w pionie i poziomie). Dom nie jest podpiwniczony; posadzkę ułożono na podłożu gruzobetonowym, ocieplono 10-centymetrową warstwą trocinobetonu z poziomą paroizolacją i gładzią wyrównawczą, do której przylepiono parkiet mozaikowy. Izolację termiczną sklepienia zapewnia pianka z żywicy formaldehydowej o grubości 7 cm, ułożona od strony wewnętrznej, podtrzymana drutem zamocowanym do kopuły. Do drutu podwiązana jest siatka o oczkach 1 x 1 cm, otynkowana tynkiem wapiennym. Z zewnątrz budynek pokryty jest folią aluminiową grubości 50 μm, przylepioną do cementowego podłoża. Większe otwory przesklepiono łękami. Zastosowano metalowe okna, przeszklone szkłem dwuwarstwowym wilapleks. Eksperyment – chęć sprawdzenia pewnych koncepcji – i przesłanki ekonomiczne (konieczność wybudowania domu taniego) skłoniły mnie do podjęcia się tej pracy. Przez 23 lata dom nie sprawiał większych niespodzianek. Zróżnicowanie wysokości pomieszczeń oraz dobrana izolacyjność przegród zapewniają do chwili obecnej korzystny mikroklimat w okresie letnim i zimowym.