Według powszechnych przekazów został on ustawiony w miejscu rzekomego ścięcia nadwornego błazna książęcego, Jakuba Thau, domniemanego zabójcy dziedzica Świdnicy, Bolka III (syna Bolka II).
Błazen na dworze Bolka II Świdnickiego, Jakub Thau, opiekował się synkiem księcia. Podczas zabawy zauważył, że do malca zbliża się diabeł. Chcąc uratować jedynego książęcego potomka, rzucił w niego kamieniem. Pech chciał, że kamień śmiertelnie ugodził dziecko. Jakub, mimo nieumyślności swojego czynu, został publicznie ścięty, a na jego pamiątkę postawiono kamienny krzyż.
Źródło
Ale można sprawę przedstawić i w taki sposób:
Początki tego krzyża sięgają XIV wieku i dotyczą zamku w Bolkowie.
Zamek oblegał wówczas ojciec panny, która zbiegła do zamku z księciem Bolkiem II. Napastników wpuścił podstępnie błazen księcia, Jacob Thao. Zemścił się za to, że panna wybrała jego pana, a nie jego. Na tym nie koniec. Korzystając z zamieszania chciał zabić księcia, ale pomylił ojca z synem. Ranił śmiertelnie kamieniem Bolka III. Jego czyn miał daleko idące skutki, bo wraz z śmiercią Bolka III wygasła linia Piastów świdnicko-jaworskich. Tak przynajmniej twierdzi wczesnonowożytna historiografia, ku irytacji współczesnych nam historyków, którzy uważają, że to bujdy. Według nich, linia Piastów świdnicko-jaworskich wygasła wraz ze śmiercią Bolka II, który był bezpotomny. Ta sama wczesnonowożytna historiografia twierdzi, że błazna stracono w 1347 r. za bramą Kapturową w Świdnicy, gdzie postawiono mu osobliwy pomnik. Jest to kamienny słupek, w którym można dopatrzeć się kształtu krzyża z utrąconymi ramionami. U dołu wykuto litery „J. T.” i datę „1347”. Kiedy to uczyniono? Najprawdopodobniej po tym, jak w 1816 r. ukazał się zbiór zatytułowany Romantyczne akordy niemieckiego pisarza Houwalda z opowiadaniem Jacob Tau, błazen dworski, które przybliżyło tę postać masom spragnionym fascynujących historii. Kamienny słupek to w rzeczywistości przeniesiony tutaj z innego miejsca krzyż pokutny, na którym wykuto napisy.
Legenda o błaźnie ma wiele wersji. Jedna z nich mówi, że błazen zabił księcia przypadkiem, podczas zabawy. Był więc zabójcą mimowolnym. Temat, który ujrzał światło dzienne dzięki kronikarzom w XVI i XVII wieku, rozwinięty przez Houwalda, podjął po II wojnie światowej polski pisarz Władysław Jan Grabski w powieści " Rapsodia świdnicka" (1955).
Źródło
Najpewniej legenda o królewskim błaźnie została jednak utkana w XIX wieku, a sam krzyż pierwotnie znajdował się w zupełnie innym miejscu.
Zdjęcia pochodzą z roku 2020.
