Sztolnia Rycerska

[smar]

O sztolni tej czytałem w książce Krzysztofa Krzyżanowskiego i Dariusza Wójcika "Zapomniane podziemia cz. druga"
Gdy niedawno w internecie trafiłem na tekst w którym napisano że aktualnie projektowana jest dla niej krata (może nawet "permanentna") która ma być zainstalowana w 2023 roku postanowiłem czym prędzej ową sztolnię zwiedzić
Sztolnia znajduje się w masywie Dzikowca Wielkiego. Dojście od Ośrodka sportów narciarskich leśną drogą z której po niespełna 300m odbijamy w lewo pod górę słabo czytelną ścieżką

rycerska_01.jpg (175.31 KiB) Przejrzano 1098 razy

rycerska_02.jpg (193.29 KiB) Przejrzano 1098 razy

oczom naszym ukazuje się najpierw spora hałda a po chwili wejście do sztolni

rycerska_03.jpg (141.86 KiB) Przejrzano 1098 razy

Wylot sztolni jest obetonowany. Ze sztolni wypływa woda którą ujęto w płytką studzienkę. Woda wypływa kilkanaście metrów poniżej dając początek niewielkiemu potoczkowi

rycerska_04.jpg (127.65 KiB) Przejrzano 1098 razy

Poziom wody w sztolni jest niewielki - do jej zwiedzenia wystarczą gumowce.
Wchodzimy do środka

rycerska_05.jpg (126.41 KiB) Przejrzano 1098 razy

Sztolnia jest wyłożona betonowymi bloczkami. Miejscami w obudowie bywają "ubytki" przez które dostrzec można skały w ociosie (jak również przecisnąć się do bocznych chodników czego jednak nie próbowałem)

rycerska_06.jpg (149.95 KiB) Przejrzano 1098 razy

W spągu sztolni co kawałek widać ceramiczną rurę do odprowadzania wody

rycerska_07.jpg (117.17 KiB) Przejrzano 1098 razy

rycerska_08.jpg (107.79 KiB) Przejrzano 1098 razy

Dochodzimy do odcinka w którym rura ta jest potrzaskana

rycerska_09.jpg (128.84 KiB) Przejrzano 1098 razy

Po kolejnych metrach do niewielkiego progu spiętrzającego wodę ze spągu do wlotu rury

rycerska_10.jpg (146.26 KiB) Przejrzano 1098 razy

cdn.

[smar]

Rzut okiem do tyłu i Idziemy dalej

rycerska_11.jpg (116.52 KiB) Przejrzano 1095 razy

miejscami na stropie niewielkie nacieki

rycerska_12.jpg (137.34 KiB) Przejrzano 1095 razy

a tu o ocios oparte skorodowane "takie coś"

rycerska_13.jpg (135.83 KiB) Przejrzano 1095 razy

Dochodzimy do miejsca w którym obudowa się kończy. Kolejne kilkadziesiąt metrów idziemy surowym chodnikiem

rycerska_14.jpg (101.85 KiB) Przejrzano 1095 razy

Dochodzimy do kolejnego obudowanego odcinka

rycerska_15.jpg (112.92 KiB) Przejrzano 1095 razy

O ile pierwszy obudowany odcinek jak i pierwszy "surowy" były stosunkowo długie to teraz odcinki jedne szybko przechodzą w drugie

rycerska_17.jpg (98.61 KiB) Przejrzano 1095 razy

rycerska_18.jpg (116.62 KiB) Przejrzano 1095 razy

rycerska_20.jpg (104.33 KiB) Przejrzano 1095 razy

rycerska_21.jpg (99.61 KiB) Przejrzano 1095 razy

cdn.

[smar]

Miejscami w spągu widać niazasypane betonowe wymodelowanie dla skuteczniejszego odprowadzania wody

rycerska_16.jpg (111.57 KiB) Przejrzano 1090 razy

rycerska_23.jpg (129.62 KiB) Przejrzano 1090 razy

Na surowych odcinkach zmieniający się rodzaj skał

rycerska_19.jpg (129.63 KiB) Przejrzano 1090 razy

rycerska_22.jpg (103.46 KiB) Przejrzano 1090 razy

rycerska_24.jpg (109.67 KiB) Przejrzano 1090 razy

W pewnym momencie spąg wyraźnie się podnosi jakby w wyniku jakieś obrywu tak że aby eksplorować dalej należałoby się przeczołgiwać pod stropem

rycerska_25.jpg (110.98 KiB) Przejrzano 1090 razy

Z opisu w książce wiem że za tym trudnym odcinkiem sztolnia ciągnie się dalej i rozwidla na dwie odnogi. Co więcej z miejsca rozwidlenia przeczołgując się między obudową a stropem można się dostać do upadowej prowadzącej do "labiryntu" na wyższym poziomie!
To raczej nie dla mnie szczególnie że jestem sam więc zawracam do wejścia

rycerska_26.jpg (113.55 KiB) Przejrzano 1090 razy

rycerska_27.jpg (120.93 KiB) Przejrzano 1090 razy

rycerska_28.jpg (125.99 KiB) Przejrzano 1090 razy

Wg ustaleń autorów sztolnia ta była drążona w latach 1938-1941 jako sztolnia wodna. W miejscach w których skała wydawała się słabsza sztolnię wzmocniono obudową. Obudowa zakryła wloty bocznych chodników które w związku z jej funkcją były nieistotne...
Mnie nurtuje tylko jedna wątpliwość - skoro sztolnię drążono "od początku(?)" jako wodną to po jaka cholerę w ogóle drążono te "nieistotne" boczne chodniki?

[PL_Sheep]

Boczne chodniki były najprawdopodobniej drążone jako "badawcze” jeżeli trafiali na skały które rokowały na znalezienie interesującego surowca to samo się nasuwa by sprawdzić czy nie jest zasadne wyeksploatowanie Druga możliwość jeżeli drążono ją by dostać się do skał wodonośnych (też takie można informacje znaleźć) to możliwe że w miejscach nieciągłości próbowano próbowano zwiększyć wypływ wody ze skał. Przechodzenie chodnikami przez uskoki wodonośne potrafi sprawiać na prawdę duuuże problemy jeśli chodzi o wypływ wody. Normalnie to przejeżdżając przez uskoki trzeba się dobrze zastanowić jakiej techniki użyc by to osiągnąć.