Już na pierwszy rzut oka wygląda on mocno podejrzanie: uwagę zwracają zachowane do dziś filary dawnej bramy oraz szpaler drzew, obsadzonych po obu stronach dawnej alei.
Archiwalne mapy nie pozostawiają złudzeń: pierwotnie był to cmentarz, najpewniej należący do pobliskiej miejscowości Skarbimierz (Hermsdorf), zresztą sam teren cmentarza od zawsze należał terytorialnie do wspomnianej wyżej wsi.
W obrębie tej zapomnianej nekropolii znajdować się miała kwatera żołnierzy niemieckich, poległych w czasie II Wojny Światowej.
Przeszukując sieć w poszukiwaniu informacji natrafiłam na ciekawy artykuł opisujący to miejsce:
„Spółdzielnia Mieszkaniowa Zgoda zwraca się z apelem do mieszkańców o uświadomienie dzieciom, że teren na którym się bawią jest miejscem spoczynku żołnierzy niemieckich.– informacja o takiej treści skierowana została do mieszkańców bloków przy ul. Wierzbowej i Włościańskiej w Brzegu. Jednocześnie Spółdzielnia zwróciła się z apelem do rodziców, aby teren ten nie był wykorzystywany jako plac zabaw dla dzieci.
Ten nieco zaskakujący komunikat był efektem spotkania, jakie odbyło się w sierpniu tego roku w Urzędzie Miasta w Brzegu. Jego inicjatorem była Fundacja Pamięć działająca w imieniu swojej instytucji założycielskiej – Ludowego Niemieckiego Związku Opieki Nad Grobami. Przedstawiciele Fundacji wspólnie z przedstawicielami brzeskiego urzędu dokonali również wizytacji terenu, o którym mowa. Bezpośrednim powodem wizyty była informacja, iż może się tam znajdować grób niemieckiego lotnika z czasów drugiej wojny Światowej Erich’a Heimana. Z relacji jego brata – poszukującego grobu – wynika, że Heiman zginął w roku 1944, właśnie na terenie Brzegu. Z kolei z korespondencji jaką Fundacja prowadziła z Urzędem Miasta w Brzegu oraz w Skarbimierzu wynikało, że na terenie skrzyżowania obecnych ulic Wierzbowej i Konopnickiej w czasach wojennych znajdował się cmentarz. Na potwierdzenie tych informacji Fundacja otrzymała prezentowane w tym artykule zdjęcia. W niemieckich dokumentach z Centrum Informacji o Żołnierzach Wermachtu są natomiast informacje mówiące o tym, iż na opisywanym cmentarzu może znajdować się co najmniej 28 grobów niemieckich żołnierzy.
– W okresie wojennym rzeczywiście znajdował się tam cmentarz, który obsługiwał Skarbimierz chociaż nie był on w zasadzie cmentarzem komunalnym.- tłumaczy Józef Czernik, naczelnik Biura Infrastruktury Miejskiej w Brzegu – jak widać na zdjęciu była tam również część, w której pochowani zostali niemieccy żołnierze. Dzisiaj po cmentarzu, który prawdopodobnie mieścił się w obrębie osiedla Parkowa 2. zostały tylko słupy, które stanowiły część bramy wejściowej –
W latach siedemdziesiątych opisywany teren ten był dzierżawiony przez Spółdzielnię Mieszkaniową Zgoda, która budowała tam Osiedle Parkowa 1 i 2. Spółdzielnia korzystała z tego terenu do końca inwestycji, a od lipca 2006 teren ten ponownie administruje miasto Brzeg. Jednak zgodę na poszukiwania zaginionych grobów może wydać jedynie Wojewoda Opolski. W październiku tego roku wydał on Fundacji Pamięć pozwolenie na powadzenie na terenie ulic Wierzbowa, Konopnicka tzw. prac sondażowych. W przypadku potwierdzenia pochówku, odbędzie się ekshumacja zwłok niemieckich żołnierzy i przewiezienie ich na teren Niemiec.
Co oznacza termin prace sondażowe i jak mogą wyglądać? Jak tłumaczy nam Iza Gruszka z Fundacji Pomoc są różne metody. Jedna z nich polega na nieinwazyjnym badaniu terenu specjalnymi urządzeniami wykrywającymi, reagującymi na metal, którego w niemieckich mundurach nie brakowało. Inna metodą jest tzw. metoda próbnych wykopów. Ukazuje ona czy i w jaki sposób zostały przemieszczone poszczególne warstwy ziemi. Analiza wyników pozwala ocenić czy badany teren może być miejscem pochówku.
Marcin Tymków
26 listopada 2008
Źródło: brzeg24.pl
Zdjęcia wykonałam w styczniu 2021 roku.
Lokalizacja